i tak dalej
  • Osobiście tam nie byłem
    3.11.2015
    3.11.2015
    Szanowni Państwo,
    kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem.
  • polszczenie nazw rosyjskich
    27.04.2011
    27.04.2011
    Dzień dobry,
    czy istnieje jednolita konwencja określająca, jak daleko wypada się posunąć przy spolszczaniu nazw rosyjskich? Miasto rodzinne Chruszczowa funkcjonuje w polszczyźnie jako Kalinówka, ale już dawna rosyjska nazwa Doniecka to Juzowka (nie Juzówka). Rozumiem, że te nazwy mogły się przyjąć w takiej a nie innej formie – ale co z resztą? Chciałbym też wiedzieć, jak traktujemy końcówki -aja (ulica Olginskaja czy Olginska – a może Olgińska?)
    Dziękuję i pozdrawiam,
    ŁW
  • postrzegać a spostrzegać

    5.05.2023
    5.05.2023

    Często spotykam się z myleniem "postrzegania" ze "spostrzeganiem", czyli używaniem czasownika "spostrzegać" w znaczeniu "rozumieć jako...", "odbierać jako...", "konotować", "postrzegać". Zamienne używanie "postrzegać" i "spostrzegać" wydaje mi się błędne - a może błędne jest moje przekonanie na ten temat?

    Przykładowe zdania, gdzie zastąpiłabym "spostrzeganie" "postrzeganiem":

    "Alkoholizm zaczął być spostrzegany jako choroba niezawiniona". "Wyniki badań poświęconych spostrzeganiu własnego ciała przez osoby z nadmierną masą ciała są niejednoznaczne".

    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie.

  • powrót do korzeni
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam.
    Interesuje mnie frazeologizm wrócić do korzeni. Mam dość aktualne słowniki, ale tego zwrotu w nich nie ma. Czy jest formalnie dopuszczony do użytku, czy występuje tylko w języku potocznym? Proszę też o przykłady jego poprawnego użycia. Czy można powiedzieć np. „Ta płyta zespołu XYZ to powrót do korzeni”? Albo: „Pisarz ABC wraca do korzeni swojej twórczości”.
    Pozdrawiam
    MW
  • prezydent miasta Katowice czy Katowic?
    1.06.2005
    1.06.2005
    Witam. Jak poprawnie zaadresować pismo do prezydenta miasta Katowice? Czy właśnie tak: Prezydent miasta Katowice czy też Prezydent miasta Katowic? Dziekuję serdecznie i pozdrawiam
  • Rozglądnąć się

    30.10.2020
    30.10.2020

    Szanowni Państwo,

    czy słowa rozglądnąć się, wyglądnąć i przyglądnąć się są błędem? Spotkałam się z opinią, że w zdaniu:  Rozglądnął się po pokoju powinno być rozejrzał się, i dalej: wyjrzał, przyjrzał się? Niektórzy wytykają takie błędy w książkach. Czy słusznie?

    Pozdrawiam

    Czytelniczka

  • Rozpoczynanie zdań

    31.03.2017
    31.03.2017

    Myślę, że wywód zawarty w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/szukaj/czy%20mo%C5%BCna%20zaczyna%C4%87%20zdanie%20od%20ale.html, to za daleko idące dywagacje na waszej stronie, tak jak i wiele innych dotyczących tematu.

    Powyższe wskazuje, że można zacząć zdanie od dowolnego łącznika itd., co jest wprowadzaniem w błąd. Łącznik, jak sama nazwa wskazuje, służy do łączenia, zatem zaczynanie zdania od i wydaje się niedopuszczalne, bo po kropce i nie spełniałoby swojej funkcji. Przykład jest także nieadekwatny, ponieważ mówi o czynnościach mówionych, wywód: „Gdyby jednak kioskarz podał Panu gazetę zamiast zapałek, to Pańskie Ale ja poproszę zapałki byłoby jak najbardziej stosowne” jest jak najbardziej niestosowny, ponieważ w mowie nie ma dużych liter, a sytuacja wskazuje na problem przekazania informacji drogą mówioną, a nie pisaną gdyby nawet opisać tę sytuację to zaczęcie zdania od Ale wydaje się niedopuszczalne w związku z wizerunkiem takiego zdania, a po drugie w tekście są błędy.

    Proszę skorygować tekst bo na stronie PWN to wstyd.

  • różności
    22.01.2002
    22.01.2002
    Proszę o odpowiedź na trzy nurtujące mnie pytania:
    1) W książkach J. Chmielewskiej często spotykam się ze zwrotem typu: mleko mi wyszło. Czy jest to forma spotykana tylko w języku potocznym, czy można jej używać także np. w wypracowaniach itp.?
    2) Mój kolega w klasie ma bardzo rzadko według mnie spotykane imię – Iwo. Jakie jest pochodzenie tego imienia, czy żeńskie imię Iwona pochodzi od Iwa i czy to imię się odmienia, a jeśli tak, to jak?
    3) I jeszcze jedno pytanie związane z moim nazwiskiem – Snusz. Często przy wypisywaniu różnego rodzaju dyplomów nauczyciele nie wiedzieli, która forma byłaby lepsza – dla Zbigniewa Snusz czy też dla Zbigniewa Snusza?
    Z góry dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Rzeko, która płyniesz!
    6.02.2012
    6.02.2012
    Witam!
    Chciałabym dowiedzieć się, jak poprawnie odmieniać czasownik, który ma określać czynność wykonywaną przez osobę, do której zwracamy się (za pomocą wołacza). Chodzi mi o wypowiedzenie typu „Rzeko, która płyniesz!”. Czy poprawne jest użycie tutaj formy drugiej osoby, czy bardziej prawidłowe byłoby „…która płynie”? Czy w tym przypadku wyraz która można zastąpić słowem co („Rzeko, co płyniesz / płynie!”)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    K. Piątkowska
  • skrótowce obce
    14.05.2008
    14.05.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym dodać „swoje trzy grosze” do zapytania dotyczącego polskich rozwinięć skrótów, które dalej są angielskie. Uważam, że nie ma sensu zmieniać skrótowców, bo wprowadza to tylko niepotrzebny zamęt – kiedyś pisałem nt. filtrów FIR i NOI.
    Łączę pozdrowienia,
    Michał Wilk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego